Geef je artrose een fitnessabonnement cadeau!

I. Wat is artrose?

Artrose is een aandoening van het gewrichtskraakbeen. Soms wordt artrose ook wel eens gewrichtsslijtage genoemd. Artrose neemt toe met de leeftijd. Dit betekent dat ongeveer 20% van alle 55 plussers een of andere vorm van gewrichtsartrose hebben. Vaak wordt artrose ook uitgelokt door een aantal bijkomende factoren, zoals reuma, overgewicht, sportblessures met letsels van de gewrichtsbanden. Een typisch voorbeeld hiervan is een scheur van de voorste kruisbanden bij het voetballen. Soms hebben mensen artrose in meerdere gewrichten. Meestal is de eigenlijke oorzaak niet bekend.

Bij artrose neemt de kwaliteit en de hoeveelheid van het kraakbeen langzaam af. In feite verliest men de shockabsorptie kracht van het gewricht. Het bot gaat hierdoor reageren door te verdikken aan de botuiteinden. Dit worden osteofyten, in de volksmond ook wel papegaaienbekken genoemd.
Het kraakbeen zelf dehydrateert (droogt uit).

Heel vaak merkt men het begin van artrose niet op. Als de slijtage wat verder gevorderd is, krijgt men pijn, stijfheid en bewegingsbeperking.
Hieruit volgt dat er een verlies is van de coordinatiefunctie, van de spierkracht en uiteindelijk ook van het uithoudingsvermogen.
Een van de eerste klachten die iemand met artrose heeft, is startpijn. Dit betekent dat als u na een tijdje gezeten te hebben rechtstaat en wil stappen, er pijn ervaren wordt in het slechte gewricht. Na een tijdje stappen verbetert de pijn.

Een gewricht heeft heel wat te verduren (Bron : David J.Magee, orthopedic fysical assesment).
Zo is de belasting op de heupen bij het staan op beide benen 0,3x het lichaamsgewicht. Dit verhoogt tot 2,4 tot 2,6 maal het lichaamsgewicht bij het staan op een been. Als u wandelt, verhoogt de belasting tot 1,3 a 5,8 maal het lichaamsgewicht. Ook bij het nemen van trappen belast u het gewricht 3 maal zoveel dan normaal. En uiteindelijk bij hard lopen wordt het gewricht tot 5 keer meer belast. Dit betekent dat mensen met slijtage van de gewrichten een bewegingsvorm moeten kiezen die het gewricht minimaal belast.

II. Bewegen is goed voor de artrose

In verschillende studies, zowel bij dieren als nu ook recent in een wetenschappelijk artikel gepubliceerd in de British Medical Journal, blijkt dat bewegen juist goed is voor het arthrotisch gewricht.
Zo heeft men bij onderzoek op konijnen aangetoond dat niet het bewegen van het gewricht tot versnelde afbraak leidt. Men heeft het heupgewricht van een konijn eerst veel belast, daarna ingetapet en uiteindelijk in het gips gezet, terwijl deze op de tredmolen liep. Na drie maanden bleek dat het gewricht dat was vastgezet in het gips het meeste kraakbeenslijtage had opgelopen. Het gaat hier natuurlijk wel om normale belasting en niet bij zwaar werk of knielen en hurken.

Bij de mens heeft men onderzoek gedaan bij 130 patienten met pijn onder de knieschijf. Dit is een veel voorkomende klacht en kan wijzen op een beginnende of matige artrose. Deze patienten werden in twee groepen verdeeld. Bij een groep werd er geen specifieke behandeling opgestart en bij een andere groep werd er gestart met specifieke oefeningen om de bovenbeenspieren te verstevigen. Tevens werd er gewerkt op de coordinatie en op de algemene conditie en uithouding. Het resultaat hiervan was een significant en ook klinisch relevant verschil in pijn en functie tussen de twee groepen. De groep die had geoefend en specifiek was getraind had betere pijnscore, functie en was bovendien ook in conditie verbeterd.

Dit bekent dat u bij matige artrose juist helemaal niet rusten, maar eerder geholpen bent bij bewegen, gecontroleerd en in een deskundige omgeving.
Bovendien is sportief bewegen in een groep erg motiverend en vindt u daar zeker moed en doorzettingsvermogen om uw klachten onder controle te houden en ook gezond en fit te blijven. Indien de artrose te ver gevorderd is, en u ook met pijnstillers niet meer kan worden geholpen, kan een ingreep onvermijdelijk zijn.

Nog enkele tips bij artrose :

-         Vermijd overgewicht. Extra gewicht is een extra belasting.
-         Vermijd bij heup- en knieklachten zware belasting, zoals trappen lopen, hurken, knielen en slenteren.
-         Draag gemakkelijke schoenen die uw voeten voldoende steun geven.
-         Probeer niet alleen uw bewegingsfunctie te verbeteren, maar ook zeker uw uithoudingsvermogen en algemene conditie.
-         Rust roest, zeker bij artrose.

Ik wens u veel fitness genot!!!


Dr. Peter Mertens

Voor verdere info : www.orthopediemiddelheim.be